Bộ phim "The Big Short" hay làm thế nào để kiếm tiền tỷ khi đánh cược với ngành tài chính
 |
| Christian Bale, trong bộ phim "The Big Short–Bán khống" (2015). Bộ phim, dựa trên một câu chuyện có thật, giả định một ý chí sư phạm thiết thực. PARAMOUNT PICTURES |
Bộ phim The Big Short: vụ cướp của thế kỷ, sẽ ra mắt tại các rạp vào ngày 23 tháng 12. Đây là câu chuyện về bốn tay tài phiệt, từ năm 2005-2006, đã hiểu là thị trường bất động sản của Mỹ đang trong thời kỳ nở rộ toàn bong bóng. Và rằng những sản phẩm tài chính phức tạp được xây dựng trên đó sẽ sụp đổ. Lúc đó, họ quyết định đánh cược về sự sụp đổ của hệ thống. Khi đánh cược rằng ngành tài chính sẽ trượt dài và sẽ phải trả giá, thì họ sẽ kiếm được tiền tỷ!
Sư phạm và hài hước
Bộ phim, dựa trên một câu chuyện có thật, dẫn dắt chúng ta từ nhân vật này đến nhân vật khác – với sự diễn xuất của Christian Bale, Brad Pitt, Ryan Gosling, Steve Carell ... – với nhiều cảnh khôi hài và một cái nhìn lệch pha (giới thiệu nhiều cảnh trực diện, chèn hình ảnh thời sự trong hư cấu, Selena Gomez trong vai giáo sư tài chính...). Bộ phim cũng đảm nhận một quyết tâm sư phạm thật sự: đạo diễn đã quan tâm cung cấp một từ điển các thuật ngữ tài chính, phân biệt giữa các khái niệm ABS (Asset backed securities–Chứng khoán có tài sản thế chấp), CDS (Credit Default Swap–Hợp đồng hoán đổi nợ xấu), CDO (Collateralized debt obligations–Nghĩa vụ nợ thế chấp), CDO tổng hợp, v.v.. Điều này thường dẫn đến những cảnh vui nhộn, ngay cả khi, cuối cùng, người xem cũng không chắc hiểu được mọi thứ ...
Tuy nhiên, người xem nhanh chóng hiểu được chiều kích lừa đảo của cuộc khủng hoảng cho vay dưới chuẩn, từ lúc cung cấp các khoản tín dụng bất động sản cho đến những ngày đầu tiên của cuộc khủng hoảng vào mùa xuân năm 2007. Một khía cạnh thường bị bỏ qua khi phân tích cuộc khủng hoảng này.
Một thắng lợi cay đắng
Người xem đã biết trước kết cuộc của câu chuyện: bốn nhà đầu cơ giá xuống này (đầu tư vào thị trường "giá xuống (short)", như cách gọi trong giới tài chính, từ đó mà bộ phim lấy tên The Big Short) sẽ thành công, bởi vì họ đã chẩn đoán đúng một nền tài chính đang trong cơn mê sảng và trên bờ vực sụp đổ. Ta theo dõi những khó khăn của họ để thuyết phục, những phấn khích, nản lòng, lo sợ, và cuối cùng là thắng lợi của họ.
Nhưng đó là một thắng lợi cay đắng đối với vài người trong số họ. Bởi vì họ biết rằng họ trở nên giàu có chính là nhờ vào sự sụp đổ của bong bóng bất động sản và hệ thống ngân hàng, có nghĩa là nhờ vào một cuộc khủng hoảng chưa từng có tiền lệ, với những người dân bị mất đi nhà cửa, còn tình trạng thất nghiệp thì tăng cao, v.v..
Vì sao quay trở lại vào chi tiết thời điểm 2005-2007, vào những cơ chế đã dẫn đến cuộc khủng hoảng đã diễn ra cách đây mười năm? Chính là để vận động công chúng hiểu rằng, mặc cho tất cả những gì được mô tả trong bộ phim, lãnh vực tài chính và ngân hàng vẫn chưa được điều tiết hiệu quả và rằng các nhà lãnh đạo, từng dẫn đến vụ hỗn loạn này vẫn không hề hấn gì. Và càng lưu ý khẩn cấp.
Huỳnh Thiện Quốc Việt dịch
Nguồn: “The Big Short” ou comment gagner des milliards en pariant contre la finance, Alterecoplus, 22/12/2015.
