CHÚNG TÔI XẾP HẠNG TOÀN BỘ 34 MÔN THỂ THAO OLYMPIC THEO TÍNH BỀN VỮNG – ĐÂY LÀ BẢNG THÀNH TÍCH
 |
| Đua thuyền là một trong bảy môn thể thao được trao giải 'vàng' về tính bền vững. Jacquelyn Martin/Alamy |
Trước thềm Thế vận hội 2024 tại Paris, Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) đã yêu cầu tất cả các liên đoàn thể thao Olympic chuẩn bị các chiến lược phát triển bền vững. Ủy ban cho biết tính bền vững là trọng tâm của phong trào Olympic. Nhưng một số liên đoàn không hề phản hồi, và có một khoảng cách lớn giữa những môn thể thao đạt thành tích tốt nhất và kém nhất.
Tôi và các đồng nghiệp tại Trung tâm Kinh doanh có trách nhiệm của Đại học Birmingham đã phân tích các chiến lược phát triển bền vững đã được công bố của 34 liên đoàn quốc tế quản lý tất cả các môn thể thao Olympic thường trực.
Mục đích của chúng tôi khi nghiên cứu các tài liệu chiến lược công khai này
không phải để đánh giá các biện pháp hiện tại về tính bền vững của một môn thể thao, chẳng
hạn như lượng khí thải carbon, mà là để đánh giá mức độ cam kết và tham vọng của từng liên đoàn quốc tế. Các tài
liệu này cho
chúng ta biết về hướng đi tương lai của từng môn thể thao.
Chúng tôi đánh giá chất lượng từng chiến lược: vàng, bạc, đồng hoặc DNF (did not finish – không
hoàn thành), từ đó thu được bảng xếp hạng về tính bền vững của các môn thể
thao Olympic.
Phân tích của chúng tôi đã tính đến nhiều nhân tố khác nhau. Ví dụ, chúng tôi xem xét liệu các chủ đề liên quan đến tính bền vững có được đề cập đến hay không, như biến đổi khí hậu, thiên nhiên và quyền con người. Chúng tôi xem xét liệu các chiến lược có mục tiêu có thể đo lường được (ví dụ như về lượng khí thải carbon hoặc tái chế) và cam kết báo cáo về tiến độ hay không. Và chúng tôi cũng xem xét liệu tính bền vững có được đưa vào tầm nhìn chiến lược chung cho môn thể thao này hay không.
Các môn thể thao Olympic: bảng thành tích chiến lược phát triển bền vững
 |
| Một vài môn thể thao được xếp hạng theo chiến lược phát triển bền vững của mình. Dữ liệu do Thomas Cuckston cung cấp |
Trong số 34 môn thể thao Olympic, chỉ có bảy môn đạt được hạng “vàng”, thể hiện sự lãnh đạo rõ ràng trong phong trào Olympic. Đó là: điền kinh, hai môn phối hợp, khúc côn cầu, bóng bầu dục, thuyền buồm, trượt băng và trượt tuyết/trượt ván trên tuyết.
Mười hai môn thể thao nhận được xếp hạng DNF, trong đó có quần vợt, bóng rổ và thể dục dụng cụ. Các cơ quan thể thao này đã cung cấp bằng chứng công khai nhưng không đáng kể về việc tham gia vào tính bền vững.
Những hành động
hiệu quả
Bảy môn thể thao dẫn đầu cuộc đua này có điểm chung gì? Tất cả đều đã phát triển
các chiến lược phát triển bền vững không chỉ bao gồm vận
hành đoàn thể (trụ sở chính, nhà cung
cấp và nhân viên), và thậm chí không chỉ các sự kiện thể thao họ tổ chức (như
Thế vận hội và giải vô địch thế giới), mà còn bao gồm cả người nhà của các vận động viên và khán giả
trên toàn thế giới.
Chính phạm vi ảnh hưởng thứ ba này khiến thể thao trở thành động lực có tiềm năng mạnh mẽ trong việc thúc đẩy tính bền
vững, bởi nó
có thể truyền cảm hứng cho hàng triệu người trên khắp hành tinh bắt tay vào hành động.
Tính bền vững trở nên có ý nghĩa hơn đối với mọi người khi họ có thể thấy
những thách thức cấp độ hành tinh đang ảnh hưởng đến các môn thể thao mà mình đam mê như thế nào. Chẳng hạn như:
- World Athletics
đã ký kết quan hệ đối tác với Chương trình Môi trường Liên hợp quốc để vận
động về vấn đề không khí sạch. Chất lượng không khí rất quan trọng đối với
hiệu suất trong điền kinh. Các đường chạy được World Athletics chứng
nhận (chất lượng) đang được yêu cầu làm việc với chính quyền địa phương để đặt ra và
giám sát các mục tiêu không khí sạch. Bằng cách
này, điền
kinh có thể được sử dụng làm đòn
bẩy để cải thiện sức khỏe và cuộc sống của cộng đồng địa phương.
 |
| Ô nhiễm không khí có liên quan đến việc chạy chậm hơn trong các cuộc đua đường dài. Matthias Schrader |
Đọc thêm: Ô nhiễm không khí có thể ảnh hưởng đến vận
động viên như
thế nào
- Các chiến lược
phát triển bền vững cho thể thao hai môn phối hợp (gồm trượt tuyết băng đồng và bắn súng trường) và
trượt băng đều nhấn mạnh sự phụ thuộc của họ vào tuyết và băng, và do đó
(đối với các phiên bản ngoài trời của các môn thể thao này) phụ thuộc vào khí hậu
mùa đông lạnh lẽo. Các vận động viên nhận thức sâu sắc về tác động của biến đổi khí hậu lên tồn vong của các môn thể thao mình chơi. Cả hai môn thể thao đều đã thiết lập các mục
tiêu giảm phát thải carbon đầy tham vọng như một cách để nâng cao nhận thức
và truyền cảm hứng cho hành động rộng rãi hơn về biến đổi khí hậu.
- Bóng bầu dục rất
phổ biến ở một số quốc đảo Thái Bình Dương có địa
hình thấp như Fiji, Tonga và
Samoa. Với những quốc gia dễ bị tổn thương do biến đổi khí hậu như thế này, World
Rugby đã trở thành một trong những liên đoàn thể thao đầu tiên ký kết sáng kiến Thể thao vì Hành động về Khí hậu của Liên hợp quốc.
 |
| Quốc đảo đam mê bóng bầu dục Fiji là một trong những quốc gia dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết khắc nghiệt nhất. Tsvangirayi Mukwazhi/Alamy |
- Đua thuyền buồm
là môn thể thao phụ thuộc vào nguồn nước của thế giới. World Sailing coi việc bảo vệ các
nguồn nước này là một phần trong sứ mệnh tổ chức. Chiến lược phát triển bền
vững của tổ chức bao gồm việc sửa đổi các tiêu chuẩn và quy định kỹ thuật đối với thiết
bị để giảm thiểu chất thải, hóa chất nguy hại và ô nhiễm.
Trong khi một số môn thể thao đang thể hiện sự dẫn đầu ấn tượng, thì một số
khác lại tụt hậu. Một số không thể hiện bất kỳ dấu hiệu nào là có
cam kết về tính bền vững. Một số thì
thiếu tham vọng, giới hạn các chiến lược phát triển bền vững của họ vào những nỗ
lực quy mô nhỏ chỉ tập trung vào văn phòng liên đoàn của riêng mình, như khuyến khích nhân viên sử dụng ít giấy hơn
hoặc đi xe đạp đến nơi làm việc. Mặc dù những hành động như vậy cũng đáng khen ngợi, nhưng
đây là một cơ hội đã bị bỏ lỡ. Hàng tỷ người đang theo dõi Thế vận hội ở Paris.
Những nhà quản
lý thể thao của chúng ta có trách nhiệm quan trọng là tận
dụng sân khấu
tầm cỡ quốc tế này một cách khôn
ngoan.
Tác giả
 |
| Thomas Cuckston |
Giáo sư Kế toán và Sinh thái, Đại học Birmingham
Tuyên bố công
khai
Thomas Cuckston không làm việc,
tư vấn, sở hữu cổ phần trong hoặc nhận tài trợ từ bất kỳ công ty hoặc tổ chức
nào có thể hưởng lợi từ bài viết này và không có sự trực thuộc nào ngoài giới
chuyên môn của mình.
Huỳnh
Thị Thanh Trúc dịch
Nguồn: We
ranked all 34 Olympic sports by sustainability – here’s the leaderboard, The
Conversation, Aug 9, 2024.
