Dani Rodrik (1957-) |
Một số hồi đáp về đề thi môn kinh tế học năm 1953 của trường Harvard
Cho đến nay, đây là bài
đã đăng được đọc nhiều nhất trên blog Mostly Economics. Tổng lượt vào blog trong một tháng (hoặc nhiều hơn) đã
được thực hiện trong vòng một ngày. Rõ ràng là người ta có đôi chút cảm nhận
được việc giảng dạy kinh tế học thay đổi như thế nào trong nhiều năm qua. Trên
trang Twitter, có những lời bình luận đại loại kiểu liệu sinh viên có trả lời
được bất cứ câu hỏi nào trong số đó hay không, làm thế nào mà kinh tế học đã
không đề cập đến những vấn đề trọng yếu và vân vân.
Giáo sư Holt đã viết về
nhiều câu hỏi đặt ra cho ông có liên quan đến đề thi:
Tôi
đã nhận được một số thư điện tử cá nhân về đề thi kinh tế học của trường
Harvard vào ngày 29/4/1953, mà tôi đã gửi ra vào tuần rồi. Đa số mọi người thắc
mắc có phải đề thi đó là dành cho trình độ đại học hay không. Đây là bài thi
viết tổng quát dành cho sinh viên chưa tốt nghiệp đại học. Bài thi có thời
lượng là ba giờ, được chia ra làm hai phần. Tùy theo sự lựa chọn của giám khảo,
bài thi có thể được thực hiện ở dạng vấn đáp, “nếu người ta nghi ngờ về điểm số
của sinh viên.”
Các
điều kiện để theo học chuyên ngành kinh tế học vào đầu những năm 1950 bao gồm:
1) Hoàn thành một số khóa học nhất định về kinh tế học, chính phủ và lịch sử;
2) Lựa chọn một trọng tâm trong một lĩnh vực chuyên biệt của kinh tế học và
theo học một số khóa học thuộc lĩnh vực đó. Có 5 “lĩnh vực chuyên biệt” chính
để sinh viên chọn lựa: a) Lý thuyết kinh tế học, b) Lịch sử kinh tế, c)Tiền tệ
và tài chính, d) Tổ chức và kiểm soát thị trường và e) Kinh tế học lao động và
cải cách xã hội; 3) Nộp kế hoạch học tập các khóa học tổng quát, trọng tâm
trong lĩnh vực chuyên biệt của cá nhân và tham gia vào chương trình phụ đạo; 4)
vượt qua kỳ thi viết tổng quát về kinh tế học khi kết thúc năm học cuối. Đối
với những trường hợp xuất sắc, ngoài việc trả lời nhiều câu hỏi hơn trong bài
thi tổng quát, sinh viên phải nộp một bài luận văn.
Ric Holt |
Điều thú vị ở các câu hỏi là theo quan
điểm ngày nay chúng được cho là thuộc dạng không chính thống, và dĩ nhiên là
chỉ có thể được thông qua bởi một khoa kinh tế không chính thống, nhưng vào
thời đó chúng được xem là những câu hỏi mang đậm chất dòng chính. Điều này càng
củng cố thêm quan điểm của tôi cho rằng dòng chính thay đổi không ngừng – bằng
cách cải tiến dần quan điểm này có thể xem là một cách kiến giải.
(Phần in đậm là
của tôi).
Dòng chính luôn
biến đổi đã bỏ qua hoàn toàn các khóa học về lịch sử kinh tế và lịch sử tư
tưởng. Dòng chính hiện tại lẽ ra nên bao dung hơn và cho phép cả hai khóa học
trên vận hành. Thật là buồn cười khi đọc những phát biểu kiểu như tại sao phải
dạy lịch sử vì môn học đó chỉ nói về những lão già đã quá cố và vân vân. Những
phát biểu như vậy được đưa ra bởi những người mà công trình nghiên cứu của họ
hiện được chúng ta tìm đọc bất chấp thực tế rằng họ cũng đã về thế giới bên
kia.
Dani Rodrik
Đại học Princeton
Trần Thị Minh Ngọc dịch
------
Những
bài có liên quan trên PTKT:
