HỒI ỨC ĐẾN
TƯƠNG LAI
của TRẦN VĂN
THỌ
MỘT LUỒNG GIÓ MỚI

Tôi
sinh ra ở nông thôn miền Trung, một trong những vùng nghèo của đất nước. Thời
tôi còn nhỏ, thập niên 1950 và 1960, cha mẹ, bà con và hàng xóm ai cũng đầu tắt
mặt tối, vất vả ngoài đồng ruộng. Mùa đông gió rét mặc không đủ ấm, mùa hè nóng
không ngủ được. Qua sách vở, tôi cũng thấy những hình ảnh đó ở hầu hết các vùng
khác của đất nước.
Từ nhỏ,
tôi biết nhiều nhạc khúc ca tụng đồng quê, nhưng phần lớn nói lên cuộc sống
nghèo khó của người dân Việt Nam. Những ca khúc như Nắng lên xóm nghèo, Quê
nghèo, Tình nghèo, v.v. đều phản ánh tình trạng đó. Tôi luôn mong đất nước sẽ
phát triển, người dân được sống ấm no, hạnh phúc. Tôi nghĩ mong ước đó cũng thể
hiện lòng yêu quê hương đất nước một cách cụ thể. Thời trung học, đọc tiểu thuyết
Đoạn tuyệt của Nhất Linh, qua suy nghĩ của nhân vật Dũng, tôi bắt gặp một định
nghĩa về lòng yêu nước rất phù hợp với mục tiêu phát triển cần có của Việt Nam
lúc ấy: “Chiều hôm ấy, Dũng như cảm thấy tâm hồn của đất nước, mà biểu hiện cho
đất nước ấy không phải là những bậc vua chúa danh nhân, chính là đám dân hèn
không tên không tuổi. Dân là nước. Yêu nước chính là yêu chung đám thường dân,
nghĩ đến sự đau khổ của đám thường dân”. Đây là định nghĩa về lòng yêu nước rất
hay, rất thiết thực, in sâu vào tâm trí tôi, cho đến bây giờ tôi vẫn nhớ gần
như nguyên văn.
—Trần Văn Thọ