MUỐN CHỐNG LẠI BẤT BÌNH ĐẲNG GIỚI? MỘT ĐÁNH GIÁ DỮ LIỆU TỪ 118
QUỐC GIA CHO THẤY VIỆN TRỢ PHÁT TRIỂN CÓ HIỆU QUẢ
 |
| Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng viện trợ có những tác động đặc biệt mạnh mẽ ở Tanzania. Wilpunt/E+ qua Getty Images |
Bất bình đẳng giới không chỉ là bất công — mà còn là gánh nặng lâu dài của nền kinh tế thế giới. Một phân tích cho thấy việc trao cho phụ nữ những cơ hội kinh tế giống như nam giới sẽ giúp tổng sản phẩm quốc nội toàn cầu tăng thêm khoảng 12 nghìn tỷ đô la Mỹ trước năm 2025. Đó là mức tăng trưởng 11%.
Mối liên hệ giữa việc trao quyền cho phụ nữ và sự tăng trưởng kinh tế đã được xác lập rõ ràng. Khi phụ nữ được trao quyền về kinh tế, họ đầu tư nhiều hơn cho gia đình của họ, tạo ra một chu kỳ của những kết quả tích cực trải dài qua nhiều thế hệ. Sự tham gia của phụ nữ vào lực lượng lao động dẫn đến năng suất cao hơn và mang lại các góc nhìn đa chiều giúp tăng cường khả năng ra quyết định và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
Nhận ra những lợi ích này, các chính phủ và các tổ chức phi chính
phủ ngày càng hướng viện trợ -
nguồn vốn cấp cho các nước đang phát triển để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế -
vào việc thúc đẩy sự trao quyền cho phụ nữ.
Là một nhà kinh tế nghiên cứu về phát triển, tôi muốn biết: Liệu tất cả số tiền đó có thực sự tạo nên sự khác biệt
không? Vậy nên, trong
một nghiên cứu gần đây, các đồng nghiệp của
tôi và tôi đã phân tích tác động của viện trợ có-liên-quan-đến-giới đến bất bình đẳng giới bằng
cách sử dụng dữ liệu từ 118 quốc gia trong khoảng thời gian 13 năm, từ năm 2009
đến năm 2022.
Những phát hiện của chúng tôi là đáng khích lệ: Viện trợ có-liên-quan-đến-giới đã làm giảm bất bình đẳng ở hầu hết các quốc gia mà chúng tôi nghiên cứu.
Chúng tôi đã xem xét hai loại viện trợ có-liên-quan-đến-giới. Loại đầu
tiên là cấp vốn cho các dự án trong đó gắn giới vào các mục tiêu kinh tế lớn
hơn. Các chuyên gia về phát triển gọi đây là “viện trợ quan trọng
có-liên-quan-đến-giới”. Ngoài ra còn có loại
viện trợ cấp vốn cho các mục tiêu hẹp và rõ ràng nhắm đến bình đẳng giới. Các
chuyên gia gọi đây là “viện trợ chủ yếu có-liên-quan-đến-giới”.
Chúng tôi phát hiện ra rằng cách tiếp cận đầu tiên đã làm giảm đáng kể và nhất quán bất bình đẳng giới ở 115 trong số 118 quốc gia mà chúng tôi nghiên cứu. Cách tiếp cận thứ hai có những tác động có ý nghĩa thống kê ở 85 quốc gia. Cách tiếp cận này cũng có vẻ hiệu quả hơn nhiều khi kết hợp với cách tiếp cận đầu tiên.
Các phát hiện của chúng tôi cho thấy rõ ràng rằng việc gắn viện trợ
có-liên-quan-đến-giới vào các nỗ lực phát triển rộng hơn là tối quan trọng để
thúc đẩy bình đẳng giới. Giới và phát triển liên kết chặt chẽ với nhau một cách
phức tạp, một thực tế thường bị lờ đi. Nhận ra mối liên kết này là tối quan
trọng để đạt được sự tăng trưởng bền vững và cho mọi người.
Những câu chuyện về sự thành công của sự trao
quyền cho phụ nữ
Đó là những câu chuyện nghe có vẻ phi thực tế, nhưng nghiên cứu của
chúng tôi cho thấy thế giới đã đạt được tiến bộ trong cuộc sống thực của con
người qua hàng thập kỷ. Trường hợp của một số quốc gia cho thấy sự tiến bộ đó
có thể đạt được đến mức độ nào:
Rwanda: Sau cuộc diệt chủng năm 1994, Rwanda đã
thực hiện một nỗ lực chung để xây dựng lại xã hội của mình với bình đẳng giới
là cốt lõi. Ngày nay, phụ nữ nắm giữ 61% số ghế trong quốc hội, tỷ lệ cao nhất trên thế giới. Thành tựu phi thường này một phần là kết quả trực tiếp của các chính sách tập-trung-vào-giới và những đầu tư đáng kể vào việc trao quyền chính trị cho phụ nữ.
Sự tiến bộ của Rwanda minh họa cho cách mà ý chí chính trị và viện trợ cống hiến liên-quan-đến-giới có thể chuyển đổi một xã hội.
Bangladesh: Bất chấp những vai
trò của giới về mặt truyền thống, Bangladesh đã có những bước tiến dài đáng kể trong vấn
đề bình đẳng giới, đặc biệt là trong giáo dục và sự tham gia kinh tế. Thông qua các chương trình mục tiêu như Chương trình Trợ cấp cho Nữ sinh Trung
học và các
sáng kiến tài
chính vi mô của các tổ chức như Ngân hàng Grameen, Bangladesh đã chứng kiến những bước tiến đáng kể trong giáo dục trẻ em gái và trao quyền kinh tế cho phụ nữ. Những sáng kiến này đã góp phần làm giảm các cách biệt về giới và khuyến khích tăng trưởng kinh tế.
Ethiopia: Trong những thập kỷ gần đây, Ethiopia
đã đầu tư mạnh vào giáo dục, đặc biệt là giáo dục cho trẻ em gái. Các chương trình nhằm tăng tỷ lệ
nhập học và giảm tỷ lệ bỏ học ở trẻ em gái đã dẫn đến việc cải thiện tỷ lệ biết
chữ và các kết quả sức khỏe. Những tiến bộ về giáo dục này đã trao quyền cho
phụ nữ về mặt kinh tế và xã hội, làm giảm bất bình đẳng giới.
Bất chấp tiến bộ đã đạt được, những thành tựu này là không chắc chắn. Sự
bất ổn có thể nhanh chóng làm đảo ngược nhiều năm tiến bộ. Sự thoái lui chính
sách gần đây ở Afghanistan, Brazil và Hoa Kỳ cho thấy cần thiết phải thận trọng.
Trao quyền cho phụ nữ cũng là trao quyền cho
nam giới
Các cuộc thảo luận về tầm quan trọng của việc làm giảm bất bình đẳng giới thường xoay quanh những lợi ích trực tiếp cho phụ nữ và trẻ em gái. Nhưng tất cả mọi người, bao gồm cả nam giới, đều hiển nhiên giành phần thắng trong một xã hội bình đẳng giới nhiều hơn.
Đầu tiên, trao quyền kinh tế cho phụ nữ làm cho nền kinh tế mạnh hơn, mang lại lợi ích cho tất cả mọi người. Nghiên cứu cho thấy bình đẳng
giới thúc đẩy các mối quan hệ lành mạnh hơn, làm giảm bạo lực và nuôi dưỡng những cộng đồng gắn kết hơn
và tương trợ hơn. Tương tự như vậy, những nơi làm việc ưu
tiên bình đẳng giới có khuynh hướng tồn tại các động lực làm việc nhóm tốt hơn,
sự hài lòng của nhân viên cao hơn và năng
suất tăng lên. Đây là những lợi ích cho tất cả mọi người,
bất kể giới tính.
Và bình đẳng giới có những lợi ích rõ rệt cho nam giới. Điều này là do
nó làm dịu đi những áp lực liên quan đến tính nam
truyền thống, làm cho sức khỏe tinh thần tốt hơn. Ví dụ,
trong các xã hội bình đẳng giới hơn, nam giới báo cáo rằng họ hạnh phúc hơn với
cuộc sống, ít
căng thẳng và ít trầm cảm hơn.
Điều này cho thấy lợi ích của bình đẳng giới không chỉ giới hạn ở phụ nữ
và trẻ em gái; các lợi ích này còn mở rộng đến tất cả các thành viên trong xã
hội. Mỗi người đều có một quyền lợi trong việc giúp thúc đẩy sự tiến bộ.
Những thực hành tốt nhất được hỗ trợ bởi
nghiên cứu
Các chính phủ và các chuyên gia về viện trợ nên thực hiện năm bước để
đạt được thành công trong việc bảo vệ những bước tiến đã đạt được về bình đẳng
giới và tiếp tục tiến bộ:
1. Duy trì dòng viện trợ: Tiếp
tục hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho các sáng kiến bình đẳng giới là rất quan trọng. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy các nhà hoạch định chính sách nên tập trung vào việc tích hợp các cân nhắc về giới vào tất cả các dự án phát triển.
2. Thu hút mọi người: Thu
hút nam giới và trẻ em trai tham gia vào các nỗ lực bình đẳng giới giúp thách thức và thay đổi các chuẩn mực giới có hại, thúc đẩy
một xã hội cho mọi người.
3. Chiến lược phù hợp: Mặc
dù viện trợ có tác động trên diện rộng, các sáng kiến bình đẳng giới phải xem xét bối cảnh chính trị xã hội và văn hóa riêng biệt của từng quốc gia. Việc điều chỉnh chiến lược phù hợp với các bối cảnh này đảm bảo rằng các can thiệp là xác đáng và thiết thực.
4. Tăng cường các thể chế: Các
thể chế và sự quản trị hiệu quả là tối quan trọng để thực hiện và duy trì các
sáng kiến bình đẳng giới một cách thành công. Những nỗ lực cải
thiện quản trị và làm giảm tham nhũng sẽ tăng cường tác động của viện trợ.
5. Thúc đẩy giáo dục: Trường
học là công cụ mạnh mẽ để thúc đẩy bình đẳng giới. Đầu tư vào các chương trình
giáo dục trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái và nâng cao nhận thức về các vấn
đề giới là điều cần thiết để tạo ra sự thay đổi
trong dài hạn.
Bình đẳng giới là nền tảng của một xã hội công bằng và thịnh vượng. Các
lợi ích của việc trao quyền cho phụ nữ vượt ra khỏi những người trực tiếp nhận
viện trợ liên quan đến giới, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, ổn định chính trị và
gắn kết xã hội. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy những nỗ lực trao quyền cho
phụ nữ thực sự có hiệu quả — theo nghĩa đen và nghĩa bóng.
Tác giả
 |
| Bedassa Tadesse |
Giáo sư Kinh tế, Đại học Minnesota Duluth
Bedassa Tadesse là giáo sư kinh tế tại Đại học Minnesota-Duluth. Ông đã
lấy bằng Thạc sĩ Nghệ thuật và Tiến sĩ Triết học về kinh tế ứng dụng tại Đại
học Western Michigan. Ông đã hoàn thành bằng Cử nhân Khoa học về kinh tế nông
nghiệp và có bằng Thạc sĩ Khoa học về kinh tế phát triển.
Nghiên cứu học thuật của ông chủ yếu khám phá các lĩnh vực kinh tế quốc
tế, đặc biệt chú trọng đến di cư và thương mại quốc tế, cũng như kinh tế phát
triển. Công trình của ông tìm cách hiểu sự phức tạp của phát triển kinh tế và
các tương tác kinh tế toàn cầu định hình thế giới của chúng ta.
