TẬP CẬN BÌNH CHUẨN BỊ ĐÁP TRẢ TRUMP
 |
| Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới tại Davos vào ngày 17 tháng 1, 2017. (Ảnh: FABRICE COFFRINI/AFP) |
Không thể bỏ qua sự khôn khéo của Tập Cận Bình. Đối với một chủ tịch của Trung Quốc lần đầu tiên xuất hiện tại Diễn đàn Davos, nhà lãnh đạo số một của Đảng Cộng sản đã nhập cuộc một cách hoàn hảo. Khi tự cho mình là người bảo vệ khó tin của thương mại tự do, ông đã ngầm gửi đi một lời cảnh báo cho Donald Trump, ba ngày trước khi Trump nhậm chức tại Nhà Trắng. Trung Quốc đã chuẩn bị trả đũa trong trường hợp có chiến tranh thương mại.
Quả thật là một quán quân lỗi lạc của toàn cầu hóa! Như một ngôi sao Mỹ tại Davos thay cho vị trí của Tổng thống Hoa Kỳ, Tập Cận Bình lại đẩy lùi các ranh giới của sự đảo ngược các vai trò. Cho đến thời điểm Donald Trump được bầu, nước Mỹ của [tổng thống] Obama đã theo đuổi “sứ mệnh” của nhà thương mại tự do với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương – giờ đây đã chết yểu. Trong vai của một kẻ nói dối vô ơn, Trung Quốc là mục tiêu chỉ trích của Mỹ chống lại thị trường trong nước của họ trên đường đóng cửa đối với các doanh nghiệp nước ngoài. Đây là điều mà cuộc khảo sát được AmCham, Phòng Thương mại của Mỹ tại Trung Quốc công bố vào hôm thứ tư này, ngày 18 tháng 1, một ngày sau khi khai mạc Davos, nhắc lại. 80% các doanh nghiệp thành viên đều phàn nàn luôn không được chào đón tại thị trường Trung Quốc trong những năm gần đây. Với thái độ bi quan, họ không còn tin vào những lời hứa mở cửa của các nhà chức trách Bắc Kinh. Có lẽ chính vì thế mà họ đón chào bài phát biểu “lịch sử” của Tập Cận Bình tại Davos bằng một cái nhún vai bình thường. Vị chủ tịch của Trung Quốc đã ca ngợi nước này cung cấp một nền kinh tế “rộng mở”, với một sự nghiêm túc lớn nhất trên thế giới.
 |
| Donald Trump (1946-) |
Nhưng điều cốt yếu nằm trong tư thế và Tập Cận Bình đã nhập cuộc một cách hoàn hảo. Thật là một sự trả đũa ngọt ngào khi lên lớp cho vị tổng thống tương lai của Hoa Kì, và được hoan nghênh ở Thụy Sĩ bởi những người định đoạt vĩ đại trong giới tinh hoa của thế giới! “Theo đuổi chủ nghĩa bảo hộ giống như tự giam lỏng trong một căn phòng tối tăm, vị Chủ tịch của Trung Quốc đã tuyên bố gần giống như một nhà thơ trữ tình. Chúng ta tránh khỏi gió mưa, nhưng cũng bị không khí và ánh sáng ngăn cản.” Tuy nhiên trong những năm dưới thời Obama, Tập Cận Bình muốn nhắc lại, quan hệ Trung-Mỹ tất nhiên đã phải “chịu đựng gió mưa, nhưng nói chung đã tiếp tục tiến lên”. Đây chính là chủ đề thực sự của bài phát biểu: dưới những lời nói tốt đẹp, Tập Cận Bình muốn cho Trump biết rằng ông đã sẵn sàng đáp trả trong trường hợp có chiến tranh thương mại. 45% thuế suất trên tất cả các mặt hàng nhập khẩu của Trung Quốc? Cáo buộc “thao túng tiền tệ” được chính thức hóa? Những lời đe dọa của vị tỷ phú, người sẽ tuyên thệ nhậm chức ngày 20 tháng 1 này tại đồi Capitol, sẽ không làm cho “người cầm lái của thương mại tự do” mới lo sợ.
Hơn nữa, các chuyên gia của AmCham đã không sai. Theo người đứng đầu ủy ban chính trị của AmCham được tờ South China Morning Post trích dẫn, “Trung Quốc đã chuẩn bị các biện pháp để đối phó với những hành động có thể xảy ra của chính quyền mới [của Mỹ]. (...) Ví dụ, các thuế suất chống bán phá giá đối với những bã chưng cất khô với dung môi, những thứ nằm trong một phần các sản phẩm nông nghiệp nhập khẩu của Trung Quốc.” Các biện pháp trả đũa khả thi khác của Bắc Kinh: giảm kim ngạch xuất khẩu của Mỹ sang thị trường Trung Quốc trong ngành hàng không (chọn hãng Boeing thay cho Air Bus), ô tô, trang thiết bị cơ khí hoặc công nghệ cao; đồng thời áp các biện pháp kiểm soát thuế đối với các công ty của Mỹ hoạt động tại Trung Quốc; hoặc bán ra ào ạt các trái phiếu kho bạc mua của Hoa Kỳ. Thời đại của sự mặc cả và sự bịp bợm đã bắt đầu.
 |
| Joris Zylberman |
 |
Joris Zylberman là giám đốc xuất bản và trưởng ban biên tập của Asialyst. Là cựu phóng viên tại Bắc Kinh và Thượng Hải cho các đài RFI và France 24, đồng sáng lập công ty Actuasia, ông đã viết, đạo diễn và sản xuất các bài phóng sự về Trung Quốc trong 9 năm. Ông là đồng tác giả của cuốn Nouveaux Communistes chinois [Những người Cộng sản Trung Quốc mới] (Armand Colin, 2012) và đồng đạo diễn bộ phim tài liệu “La Chine et nous: 50 ans de passion [Trung Quốc và chúng tôi: 50 năm đam mê]” (France 3, 2013).
Huỳnh Thiện Quốc Việt dịch
Nguồn: Xi Jinping prépare la riposte à Trump, AsiaLyst, 18/01/2017.
