NĂM CÂU HỎI CỦA BÀ JANET YELLEN ĐẶT CHO CÁC NHÀ KINH TẾ
 |
| Bà Janet Yellen đã làm cho các nhà kinh tế phải quay trở lại các nghiên cứu quý báu của họ. Ảnh: THÔNG TẤN XÃ XINHUA |
Bài phát biểu của bà Janet Yellen, nữ Chủ tịch của Fed, Ngân hàng Trung ương Hoa Kỳ, vào tháng 10 vừa qua đã không gây được sự chú ý. Nhưng nó đã làm cho các nhà kinh tế phải bị giày vò khá nặng. Bà Yellen mong muốn các nhà kinh tế làm việc về năm câu hỏi mà cho đến giờ bà chưa có câu trả lời.
Câu hỏi đầu tiên dựa trên quan sát cho rằng, trái với những gì được học trong các trường đại học, cung và cầu không hoạt động độc lập. Thực vậy, các nghiên cứu của Fed đã cho thấy rằng một tình trạng thiếu cầu kéo dài cuối cùng sẽ có những hiệu ứng cấu trúc đến cung: một số người sẽ rút khỏi thị trường lao động và các doanh nghiệp sẽ đầu tư ít lại trong thời gian dài. Lúc đó, liệu các chính sách tiền tệ và tài khóa có phải hỗ trợ một "nền kinh tế áp lực cao" trong nhiều năm để chống lại những diễn biến có hại không?
Bà Chủ tịch của Fed mong muốn biết nhiều hơn về những hệ quả của các lựa chọn của mình về chính sách tiền tệ đối với phần còn lại của thế giới
Tiếp theo, bà Janet Yellen yêu cầu các nhà kinh tế từ bỏ hư cấu về tác nhân tiêu biểu được coi như tóm tắt cách ứng xử của tất cả các tác nhân kinh tế, trong khi các tác nhân này lại có những cách ứng xử không đồng nhất. Một hộ gia đình sẽ phản ứng không giống nhau trong trường hợp có ít hoặc nhiều tài sản; một doanh nghiệp nhỏ và một doanh nghiệp lớn không có những điều kiện dễ dãi giống nhau khi tiếp cận các khoản tín dụng, v.v..
Tiếp đến, bà yêu cầu các nhà kinh tế cần có một ý tưởng rõ ràng về các mối quan hệ giữa nền tài chính và nền kinh tế thực. Đó rõ ràng chưa phải là trường hợp hiện nay!
Lạm phát phát sinh từ đâu?
Do một trong những nhiệm vụ của ngân hàng trung ương của Mỹ là đảm bảo một tỷ lệ lạm phát vào khoảng 2%, bà Janet Yellen đặt ra một câu hỏi đơn giản: các yếu tố quyết định lạm phát là gì? Và những dự kiến quan trọng nhất về lạm phát cho tương lai của nền kinh tế, những dự kiến của các hộ gia đình, của các nhà lãnh đạo doanh nghiệp và của các nhà đầu tư tài chính là gì?
Cuối cùng, bà chủ tịch của Fed mong muốn biết nhiều hơn về những hệ quả của sự lựa chọn của mình về chính sách tiền tệ đối với phần còn lại của thế giới: các nước phát triển và các nước mới nổi có bị ảnh hưởng khác nhau không? Và ngược lại, những hiệu ứng của các chính sách tiền tệ hỗ trợ tăng trưởng trong phần còn lại của thế giới đối với Hoa Kỳ là gì?
Người ta tưởng rằng các nhà kinh tế từ rất lâu đã suy nghĩ về tất cả những câu hỏi này. Hy vọng rằng họ sẽ bắt đầu suy nghĩ... Bởi vì, trước thực tế là ngân hàng trung ương hàng đầu của thế giới không có được những câu trả lời đáng tin cậy, thì quả là điều đáng lo ngại!
Huỳnh Thiện Quốc Việt dịch
Nguồn: Les cinq questions de bà Janet Yellen aux économistes, AlterEcoPlus, 16/12/2016.
