UKRAINE, CÁI GIÁ CỦA THỜI GIAN
Văn bản này đã được công bố trên trang Facebook công khai của André Markowicz.
Cuộc xâm lược Ukraine khiến chúng ta rơi vào một mối quan hệ mới với thời gian. Một mặt, thời gian ngắn, khi mà hàng trăm sinh mạng bị tan nát; mặt khác, thời gian dài sẽ chứng kiến sự sụp đổ của chế độ Putin. Giữa hai khoảng thời gian này – ta phải đứng vững.
Chỉ với một vài từ, nhà thơ và dịch giả André Markowicz diễn tả sự căng thẳng này xác định chân trời của chúng ta ngày nay.
Cần có thời gian. Thời gian hôm nay ở Mariupol có nghĩa là ít nhất 1.200 người chết (có thể nhiều hơn nữa), không thể chôn cất người dân (những người, nếu được, sẽ được chôn trong các mồ tập thể), có hơn 200.000 cư dân, không nước, không điện, sắp không có thức ăn (chưa), mọi người sống (cố gắng sống, không, sống) trong các căn hầm, và khi các cuộc tấn công trực diện đã thất bại, và chúng sẽ thất bại, chúng ta đang ở trong tình trạng mà tôi đã nêu, sự tàn phá có hệ thống của các thành phố, đặc biệt, như ở Aleppo, các cuộc dội bom vào bệnh viện, trường học, tức là rõ ràng vào phụ nữ và trẻ em, để nghiền nát mọi người, để tinh thần của họ bị tàn phá. Đó là những gì đã xảy ra ở Grozny: một thành phố hoàn toàn bị san bằng, tâm thần người dân bị tổn thương, với một cuộc sống khốn cùng, và sau đó một quyền lực “địa phương” được xây dựng (trong khoảng thời gian vài năm nữa, sẽ rơi vào tay của Kadyrov[2]).
Boris Pasternak (1890-1960) |
Rõ ràng là điều tương tự đã xảy ra ở Chernigov, và ở Kharkov, và chắc chắn điều đó sẽ còn xảy ra ở Kiev, vào lúc này hay lúc khác. - Quân đội Nga ở cách đó 15 km, tại Irpen’... Và tôi, nhân danh Irpen, không thể không nghe một bài thơ tuyệt vời trong tập “Sự ra đời lần thứ hai (Seconde naissance)” của Boris Pasternak, một trong những bài thơ hay nhất của ông, “Mùa hè” (mà tôi không thể nào dịch được), bởi vì ở đây, vào năm 29-30, một nơi của những ngôi nhà gỗ (datcha), của những khu rừng… Năm 1930, Pasternak đã đến đó, cùng với những người bạn. Ông nói về việc lưu trú này như một “bữa tiệc của Plato trong bệnh dịch hạch”, bởi vì “bữa tiệc (hoặc yến tiệc) trong bệnh dịch hạch” là một vở kịch tuyệt vời của Pouchkine. Nay xe tăng đang ở đó, ở Irpen, và những ngôi nhà bị phá hủy.
Tôi nói Putin sẽ gục ngã, tôi chắc chắn về điều đó. Nói điều đó cũng chẳng giúp ta được gì. Bởi vì không ai biết hắn sẽ gục ngã vào lúc nào. - Trong một tháng, trong hai tháng, - trong một năm? Trong khi đó, từ ngày này qua ngày khác, chúng ta phải chịu đựng. Và phải chịu đựng hắn. Cần phải hiểu rõ Putin là ai. Trong bạo lực, đó là Assad. - Nhưng bạo lực này, chúng ta thậm chí đã biết nó từ trước đó, và điều đó chúng ta phải nói lên: Milosevic, cũng là cái bạo lực đó.
Tôi nói Putin sẽ gục ngã, tôi chắc chắn về điều đó. Không ích gì khi nói điều đó. Bởi vì không ai biết hắn sẽ gục ngã vào lúc nào. - Trong một tháng, trong hai tháng, - trong một năm? Trong khi đó, từ ngày này qua ngày khác, chúng tôi phải chịu đựng. Và phải chịu đựng hắn.
ANDRÉ MARKOWICZ
Nhưng không phải cái bạo lực này, mà tôi không thể gọi là mù quáng, khi ngược lại, nó tấn công những gì là yếu nhất, là cái thiết yếu nhất của nhân loại. Không, cái bạo lực mở to mắt này. Đó cũng là một thế giới quan: giáo trưởng của tất cả những người Nga, Kirill, có lẽ là giáo sĩ tham nhũng nhất trong lịch sử Nga, chẳng hạn, giải thích rằng việc khởi xướng “chiến dịch quân sự đặc biệt” này là hợp pháp và cần thiết, bởi vì phương Tây là sự thống trị của những cuộc diễn hành đồng tính. Đó là sự căm thù đồng tính luyến ái của bọn phát xít. Và đây là một video: đó là phản hồi cho một bức thư ngỏ được viết phản đối chiến tranh và được ký ngày hôm nay bởi 1.500 người, sinh viên và cựu sinh viên của MGIMO (Học viện Quan hệ Quốc tế Moscow – nơi đào tạo thành phần ưu tú của các nhà ngoại giao của Nga) - và cần phải tưởng tượng ngày nay, ở Nga, ký vào một kháng nghị chống chiến tranh có ý nghĩa như thế nào. Và vì vậy, những gì ta thấy ở đây là phản hồi, từ những sinh viên ủng hộ chiến tranh và gửi cho Zélinski nhắc nhở ông về tình anh em trong các cuộc chiến đấu của ông bà họ và yêu cầu ông “phi quốc xã hóa (dénazifier)” đất nước của mình bằng cách công nhận nền độc lập của các quốc gia Donbass. Tôi không dịch văn bản này cho bạn, bởi vì cái quan trọng không phải là văn bản, mà là sự dàn dựng. Ta có ba chàng trai trẻ, mặc vest lần lượt phát biểu. Ba gã đàn ông. Trong khi các cô gái, hiền lành, ở phía sau và giữ im lặng. - Đó là một đoạn video nhỏ bé không ra gì, nhưng nó nói lên rất nhiều điều: thế giới của Putin cũng là thế giới đó, nơi mà phụ nữ chỉ là những cái bụng để sản sinh ra những con đực sản xuất những bài phát biểu có kết cấu và sẽ đi đánh giặc.
Nền kinh tế hàng ngày đang sụp đổ. Đồng euro ở mức 145 rúp, có nghĩa là đồng tiền này đã mất một nửa giá trị trong hai tuần.
Vladimir Potanin (1961-) |
Đất nước tiếp tục đóng cửa: Meta (Facebook và Instagram) đã bị tuyên bố là một “tổ chức cực đoan” (nguyên văn) và mọi thứ sẽ bị chặn từ thứ Hai 14 (tháng Ba - ND). Cuộc đàn áp vẫn tiếp tục, với bạo lực ngày càng tăng, chống lại người dân - vẫn còn quá đông - những người đã xuống đường để phản đối. Nhà nước đề xuất quốc hữu hóa tài sản của các công ty đã rút lui (có vài trăm … nhưng tất nhiên là không có Yves Rocher[3]). Một nhà tài phiệt người Nga, Vladimir Potanin, nói rằng nếu điều này được thực hiện, nó sẽ đưa nước Nga trở lại năm 1917… Điều thú vị trong việc xác định lập trường này là Potanin (người, trước chiến tranh, có 28 tỷ đô la), trong số hàng trăm thứ khác, là chủ tịch của Liên Đoàn Hockey ban đêm/Night Hockey League (nó được gọi như vậy), một giải đấu được thành lập bởi vì Putin chơi ở các trận đấu của liên đoàn này và ông ấy phát cuồng vì môn khúc côn cầu... Potanin rất, rất thân với Putin. Việc ông cho phép mình công khai phản đối việc ra quyết định của nhà lãnh đạo tự nó là một dấu hiệu cho thấy mọi thứ càng xấu đi trong những nhóm quyền lực thu hẹp nhất. - Thế mà, điều này không chỉ sẽ đưa đất nước trở lại năm 1917 và nó còn làm tổn hại đến tương lai của đất nước trong một thời gian rất dài, vì các công ty do đó sẽ ngần ngại quay trở lại - nhưng, ngoài ra, đó là một quyết định ngu ngốc vì lý do, những gì mà chúng sẽ quốc hữu hóa sẽ là cái gì? các bức tường và các kho dự trữ hiện có? - còn các bí quyết sản xuất thì chúng đã ra đi cùng với các công ty.
Ở Nga - đây là một hằng số khác trong Lịch sử - người ta đã không bao giờ chú ý đến cá nhân và cả đến những tổn thất. Chúng ta tiến lên, tuyến đầu tiên bị tiêu diệt, chúng ta đưa dòng thứ hai lên, và dòng thứ ba, và cứ như vậy. Đó là một cỗ máy chết chóc.
ANDRÉ MARKOWICZ
Một dấu hiệu khác: đến phiên mình, Air Astana (hãng hàng không Kazakhstan) đã ngưng các chuyến bay đến Nga. - Chúng ta còn nhớ lần bị Putin lăng nhục ở Kazakhstan. Kazakhstan chỉ độc lập về mặt hình thức: trên thực tế, về mặt kinh tế, Kazakhstan thuộc Trung Quốc. Không gian của đế chế Nga, mà Putin quyết tâm tái tạo, sẽ không còn đi qua con đường này nữa - và rõ ràng không phải Trung Quốc sẽ giúp Nga.
André Markowicz (1960-) |
Nền kinh tế Nga đang sụp đổ, chúng ta lại sử dụng một từ của Liên Xô, “thiếu hụt”, tức là không có sản phẩm. - Nhưng sự sụp đổ này có ảnh hưởng lâu dài. Trong thời gian ngắn, Putin mang quân và thiết bị quân sự từ khắp nước Nga, và cỗ máy nén, với những quả bom nặng 500 kg hoặc thậm chí một tấn, sẽ nghiền nát các thành phố của Ukraine. Và, bộ tổng tham mưu không ngừng gửi quân đến để cắt đôi đất nước, và, đúng vậy có những bước tiến nhỏ. Mỗi km phải trả giá với hàng chục người chết, ở cả hai phía - nhưng đặc biệt là phía Nga. Nhưng ở Nga - đây là một hằng số khác trong lịch sử - người ta không bao giờ chú ý đến cá nhân, và cả đến những tổn thất. Chúng ta tiến lên, tuyến đầu tiên bị tiêu diệt, chúng ta đưa dòng thứ hai lên, và dòng thứ ba, và cứ như vậy. Đó là một cỗ máy chết chóc.
Hai thời gian: thời gian ngắn, nơi mà mỗi giờ đáng giá hàng trăm sinh mạng bị hủy diệt. Một thời gian dài, vô thời hạn, sẽ chứng kiến sự sụp đổ của chế độ Putin. Và trong khi chờ đợi phải đứng vững.
Phạm Như Hồ dịch
Nguồn: “Ukraine, le prix du temps”, AOC, 14.3.2022.
----
Bài có liên quan:
Chú
thích: [1] André Markowicz là một nhà thơ Pháp (mẹ người Nga đã bị
Staline đày, cha là người Pháp gốc Ba Lan). Ông có công dịch và phổ biến các
tác phẩm của nền văn học và thơ ca của Nga (ND). [2] Kadyrov Ramzan là chủ tịch Cộng Hòa Tchétchénie. Là người ủng
hộ nhiệt tình Putin, ông đã gởi quân Tchétchène tham gia cuộc xâm lược Ukraine
(ND). [3] Yves Rocher là một nhà sản xuất mỹ phẩm nổi tiếng của Pháp (ND).