18.4.17

Tại sao Elon Musk nghĩ rằng thu nhập cơ bản phổ quát là điều không thể tránh khỏi



TẠI SAO ELON MUSK NGHĨ RẰNG THU NHẬP CƠ BẢN PHỔ QUÁT LÀ ĐIỀU KHÔNG THỂ TRÁNH KHỎI
Giám đốc điều hành kiêm giám đốc thiết kế của SpaceX Elon Musk phát biểu tại hội nghị thường niên năm 2014 của Ngân hàng Xuất nhập khẩu (EXIM) hôm 25 tháng 4 năm 2014 tại Washington, DC. (Ảnh: Alex Wong/Getty Images)
Việc làm là một chủ đề lớn trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2016 tại Hoa Kỳ và tiếp tục là một vấn đề nóng bỏng. Nạn thất nghiệp trong các ngành công nghiệp chế biến tại các tiểu bang nghèo miền Đông Bắc nước Mỹ (Rust Belt states) là một nguyên nhân lớn đã đẩy Donald Trump đến một chiến thắng bất ngờ. Là Tổng thống mới đắc cử, Trump đã tiếp tục thúc đẩy thông điệp về việc làm, thực hiện những thỏa thuận như sự can thiệp gần đây của ông về số phận của nhà máy Carrier tại Indiana để cho thấy ông sẽ mang lại việc làm cho những vùng có tỷ lệ thất nghiệp lớn. Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực như trên, nhiều nhà tương lai học dự đoán một lượng lớn việc làm sẽ được thay thế bằng công nghệ tự động hóa và robot trong một tương lai thấy trước được. Giáo sư Moshe Vardi gần đây dự đoán rằng hơn một nửa số người lao động trên thế giới sẽ được thay thế bằng robot chỉ trong vòng 30 năm tới kể từ nay. Điều này phù hợp với một nghiên cứu của Đại học Oxford vào năm 2013 đã từng đưa ra một tỷ lệ là 47% việc làm sẽ bị thay thế bằng robot tại Mỹ trong tương lai.
Moshe Vardi (1954-)
Chúng ta phải làm gì đối với mối đe dọa đang đến gần này? Một giải pháp hiển nhiên là giáo dục lại lực lượng lao động, tìm cách cho họ làm việc với công nghệ tự động hóa và trí tuệ nhân tạo, những điều sẽ trở nên phổ biến. Vẫn có một khả năng lớn là sự bất bình đẳng trong phân phối của cải sẽ tiếp tục phát triển trên toàn thế giới, và có một tỷ lệ lớn lực lượng lao động sẽ không có khả năng tìm được một việc làm có ý nghĩa.
Gần đây Elon Musk lao vào cuộc thảo luận này gợi ý rằng một hệ thống kinh tế khác nhau sẽ được thiết lập.
Có một cơ hội khá tốt là chúng ta sẽ có một chế độ thu nhập cơ bản phổ quát, hoặc một cái gì đó giống như thế, do công nghệ tự động hóa”, Musk nói với CNBC trong một cuộc phỏng vấn. Vâng, tôi không chắc rằng người ta có thể làm được điều gì khác. Tôi nghĩ rằng đó là những gì sẽ xảy ra.”
Ý tưởng về thu nhập cơ bản phổ quát (UBI) là chính phủ sẽ cung cấp cho mọi công dân một số tiền tối thiểu để sinh sống. Các đề xuất về UBI đang được xem xét tại Thụy SĩPhần Lan và Hà Lan, trong khi Canada đang xây dựng một chương trình thí điểm vào năm 2017 để cung cấp thu nhập bổ sung nhằm giữ cho người dân có được một cuộc sống trên mức nghèo ở tỉnh Ontario.
Trong khi ý tưởng [về UBI] sẽ thay đổi đáng kể cuộc sống của chúng ta, song Musk không thấy vấn đề tự động hóa tự nó là một tai họa. Đó chỉ là một sự chuyển đổi không thể tránh khỏi trong xã hội.
Người dân sẽ có thời gian để làm những việc khác, những việc phức tạp hơn, thú vị hơn, Musk nói. “Chắc chắn với nhiều thời gian giải trí hơn. Và rồi chúng ta sẽ phải hình dung ra cách thức để hội nhập vào một thế giới và một tương lai có một trí tuệ nhân tạo rộng lớn.
Liệu thu nhập cơ bản phổ quát có xuất hiện tại Hoa Kỳ không? Thật khó để tin chuyện đó vào lúc này, khi mà thậm chí các cuộc thảo luận xung quanh vấn đề tăng lương tối thiểu, đã không theo kịp với đà lạm phát, đã bị sa lầy bất động do việc các đảng phái tranh cãi nhau trong Quốc hội. Nhưng thực tế là hơn một nửa dân số thất nghiệp có nhiều khả năng thúc đẩy sự thay đổi, những thay đổi mà chúng ta không thể dự đoán hoặc cảm thấy thoải mái. Điều quan trọng là nên bắt đầu các cuộc thảo luận ngay bây giờ, trước khi phải đối mặt với tình trạng ngày càng có nhiều người bị thất nghiệp, đơn giản bởi vì không đủ việc làm cho họ làm.
Paul Ratner
PAUL RATNER
Cộng tác viên viết bài
Paul là nhà văn và nhà làm phim. Các bộ phim đoạt giải thưởng của ông đã được trình chiếu tại nhiều cuộc liên hoan phim trên thế giới. Gần đây, ông đã hoàn tất việc chủ biên một bộ phim tài liệu về triết học, khoa học và lịch sử hạt nhân giả tưởng, và đã viết một tập các truyện tiểu thuyết giả tưởng ngắn. Hiện tại, ông đang viết cuốn tiểu thuyết đầu tiên của ông. Paul có một thiên hướng về lịch sử, khoa học, triết học và hình ảnh hiếm.
Huỳnh Thiện Quốc Việt dịch
Nguồn: Why Elon Musk Thinks Universal Basic Income Is Inevitable, Big Think, December 12, 2016.
Print Friendly and PDF