CÁC NHÀ KHOA HỌC “KỊCH LIỆT LÊN ÁN” CÁC TIN ĐỒN VÀ CÁC THUYẾT ÂM MƯU VỀ NGUỒN GỐC CỦA TRẬN BÙNG PHÁT VIRUS CORONA
19/02/2020
Jon Cohen
Các bài đăng trên mạng xã hội và ngay cả một bài báo khoa học cũng cho rằng virus Corona gây ra trận dịch COVID-19 - có màu cam như trong hình, sinh ra từ một tế bào có nguồn gốc từ phòng thí nghiệm chuyên nghiên cứu virus tại Vũ Hán, Trung Quốc. VIỆN NGHIÊN CỨU QUỐC GIA VỀ CÁC BỆNH DỊ ỨNG VÀ TRUYỀN NHIỄM
Một nhóm gồm 27 nhà khoa học nổi tiếng về sức khỏe cộng đồng từ bên ngoài Trung Quốc đang tìm cách đẩy lùi một loạt các câu chuyện thêu dệt xuất hiện đều đặn và ngay cả một bài báo khoa học cho rằng một phòng thí nghiệm ở Vũ Hán, Trung Quốc, có thể là nguồn gốc của trận bùng phát dịch COVID-19. Các nhà khoa học, từ chín quốc gia, đã viết trong một bức thư tuyên bố chung đăng trên trang trực tuyến của tạp chí Lancet ngày hôm qua như sau, “Việc chia sẻ thông tin nhanh chóng, cởi mở, và minh bạch về trận dịch hiện đang bị đe dọa bởi các tin đồn thất thiệt và thông tin sai lệch về nguồn gốc của virus Corona.”
Bức thư không chỉ trích bất kỳ sự quả quyết nào về nguồn gốc của trận dịch, nhưng nhiều bài đăng trên mạng xã hội đã đưa Viện Nghiên Cứu Virus Vũ Hán vào diện phải tiến hành điều tra kỹ càng vì viện có một phòng thí nghiệm được đặt ở mức độ bảo mật tối cao - an toàn sinh học mức độ 4 - và các nhà khoa học của viện nghiên cứu virus Corona từ loài dơi, bao gồm cả chủng gần nhất với chủng SARS-CoV-2, loại virus gây ra trận dịch COVID-19. Các suy đoán cũng không loại trừ khả năng virus được tạo ra bằng kỹ thuật sinh học trong phòng thí nghiệm hoặc do một nhân viên phòng thí nghiệm bị nhiễm virus khi đang thao tác với dơi và sau đó truyền bệnh cho những người khác bên ngoài phòng thí nghiệm. Các nhà nghiên cứu từ viện này đã khẳng định không có mối liên hệ nào giữa trận dịch và phòng thí nghiệm của họ.
Theo tuyên bố đăng trên tạp chí Lancet, “Chúng tôi cùng nhau kịch liệt lên án các thuyết âm mưu cho rằng trận dịch COVID-19 không xuất phát từ một nguồn gốc tự nhiên,” tuyên bố này ca ngợi việc mà các chuyên gia y tế Trung Quốc đã làm là “xuất sắc” và kêu gọi người khác cùng ký tên vào.
Thượng nghị sĩ Mỹ Tom Cotton (R–AR) đã tiếp sức cho những quả quyết đầy tranh cải trên trang tin Fox News trong tháng này khi ông viết rằng phòng thí nghiệm cách chợ hải sản “chỉ vài dặm”, nơi này tập trung nhiều nhóm người trong số những trường hợp được phát hiện đầu tiên. Cotton cho rằng, “Chúng ta không có bằng chứng chứng minh dịch bệnh xuất phát từ đây nhưng vì sự bất nhất và thiếu thành thực của Trung Quốc ngay từ đầu, chúng ta ít ra cần phải đặt vấn đề để xem các bằng chứng nói lên điều gì,” và lưu ý rằng ban đầu chính quyền Trung Quốc đã từ chối đề nghị của chính phủ Mỹ về việc cử các nhà khoa học sang Trung Quốc để hỗ trợ làm rõ các vấn đề về trận dịch.
Các tác giả của tuyên bố đăng trên tạp chí Lancet lưu ý rằng các nhà khoa học nghiên cứu SARS-CoV-2 từ nhiều quốc gia “rất nhiều lần kết luận là virus Corona này xuất phát từ động vật hoang dã,” cũng giống như những virus khác lây lan sang người trong thời gian gần đây. Theo tuyên bố này, “các thuyết âm mưu không giúp ích được gì mà chỉ tạo ra sự sợ hãi, tin đồn thất thiệt, và định kiến đe dọa sự hợp tác toàn cầu cùng chống lại chủng virus này.”
 |
| Peter Daszak |
 |
| Jon Cohen |
Peter Daszak, chủ tịch EcoHealth Alliance (Liên Minh Sức Khỏe Sinh Thái) và là một người đã ký vào thư tuyên bố, đã hợp tác với các nhà khoa học nghiên cứu virus Corona ở loài dơi tại Viện Nghiên Cứu Vũ Hán. Daszak, một nhà sinh thái học về bệnh tật, đã chia sẻ với tờ ScienceInsider như sau, “Chúng ta đang sống trong thời đại tin giả tràn ngập mạng xã hội, và những tin đồn thất thiệt cũng như các thuyết âm mưu gây ra hậu quả thực sự, bao gồm đe dọa bạo lực nhắm vào các đồng nghiệp của chúng tôi ở Trung Quốc.” “Chúng ta có quyền chọn hoặc là bênh vực và ủng hộ các đồng nghiệp bị tấn công và đe dọa mỗi ngày bởi các lý thuyết gia âm mưu hoặc là nhắm mắt làm ngơ. Tôi rất tự hào vì những con người từ chín quốc gia đã có thể nhanh chóng bảo vệ họ và thể hiện tinh thần đoàn kết với những người, suy cho cùng, đang trực chiến với tình trạng khủng khiếp trong trận dịch.”
Về tác giả:
Jon là một cây bút của tạp chí Science.
Trần Thị Minh Ngọc dịch
Nguồn: “Scientists ‘strongly condemn’ rumors and conspiracy theories about origin of coronavirus outbreak?”, https://www.Sciencemag.Org, 19/02/2020.
