EURO 2020 - GIẢI ĐẤU BÓNG ĐÁ QUY TỤ CÁC TAY CHƠI LỚN ĐẾN TỪ TRUNG QUỐC VÀ HOA KỲ
 |
| (Nguồn Simon Lehmann / Alamy Stock Photo) |
Say
sưa với những lon bia Heineken, khi các bàn thắng được ghi, những người ủng hộ
sẽ tải các clip ăn mừng lên TikTok. Và sau trận chung kết, còn cách nào tốt
hơn để nạp nhiều năng lượng hơn là đặt một kỳ nghỉ trên trang Booking.com, có lẽ
là bay trên chiếc máy bay của hãng Qatar Airways.
Trong
khi người hâm mộ dán mắt vào nỗ lực của các cầu thủ trị giá hàng tỷ bảng trên
sân cỏ, một trận đấu kiếm tiền lớn khác sẽ diễn ra. Euro là một trong những sự
kiện thể thao lớn nhất thế giới và là nơi dành cho các nhà tài trợ và đối tác của
các công ty (chỉ một vài trong số họ được đề cập ở trên).
Đổi lại việc được phơi bày trước con mắt của thế giới, các nhà tài trợ Euro trả một khoản tiền khổng lồ. Rất khó để nói về việc này, vì các khoản phí là dữ liệu nhạy cảm về mặt thương mại. Song trong một trường hợp - đó là Alipay (một phần của đế chế Alibaba) - người ta tin rằng công ty Trung Quốc đã trả 176 triệu bảng cho một hợp đồng 8 năm.
UEFA
[Liên đoàn bóng đá châu Âu] đã bán các giao dịch này theo 3 cách: Nhà tài trợ
chính thức cho Đội tuyển Bóng đá Quốc gia, Nhà tài trợ chính thức của Euro 2020
và Nhà sản xuất sản phẩm được ủy quyền chính thức của Euro 2020. Và nguồn
gốc của các công ty và thương hiệu tài trợ cho sự kiện năm nay là một dấu hiệu
rõ ràng cho thấy các trận túc cầu mãn nhãn |beautiful game| được thế giới doanh
nghiệp coi trọng ra sao.
Cùng
với các đối tác của UEFA như hãng chuyển phát nhanh FedEx và hãng giải trí
Konami, mỗi đội tuyển quốc gia đều mang đến danh sách các nhà tài trợ của riêng
mình, điều này dẫn đến việc lựa chọn khá lộn xộn các thương hiệu cạnh tranh để
được chú ý. Ví dụ, có hợp đồng 5 năm của đội tuyển Anh với tập đoàn viễn
thông BT, trong khi người Đức sẽ đưa hãng hàng không Lufthansa đến giải đấu,
hãng bia Carlsberg sẽ thúc đẩy mối quan hệ với đội tuyển Đan Mạch, còn tập đoàn
Hyundai của Hàn Quốc sẽ xuất hiện ở đội tuyển Cộng hòa Séc.
Danh
sách này còn kéo dài (và nhiều nữa). Để nắm bắt mạng lưới các nhà tài trợ
phức tạp tại Euro 2020, chúng tôi đã tạo một bảng đồ họa mạng lưới về một số
giao dịch quan trọng và nổi bật nhất sẽ được trưng bày trong những tuần tới. Để
cho đồ thị được rõ ràng, chúng tôi không thể hiển thị mọi nhà tài trợ, song phạm
vi hiển thị đang được tiết lộ.
 |
| Các đội tham dự Euro 2020 và các nhà tài trợ liên quan. (Nguồn: Paul Widdop và Simon Chadwick) |
Điều
trở nên rõ ràng ngay lập tức là mặc dù UEFA European Championship là một giải đấu
cấp châu lục, song phạm vi thương mại của nó thực sự mang tính toàn cầu. Một
lượng đáng kể các nhà tài trợ hoặc không phải là người châu Âu hoặc những người
có các bộ phận hoạt động vượt ra ngoài biên giới khác của châu Âu.
Đồng
thời, danh mục tài trợ cho chúng ta thấy rằng bóng đá là trung tâm của nền kinh
tế giải trí, lối sống và số. Đã qua rồi thời của tài trợ dầu-máy và máy
photocopy văn phòng. Thay vào đó, chúng ta thấy vô số nhãn hiệu đồ uống, sản
phẩm bánh kẹo và hãng hàng không.
Ngoài
ra, việc tài trợ cho các đội dường như đi đôi với việc quảng bá bản sắc dân tộc
|national identity| và nền công nghiệp quốc gia. Ví dụ: “Thương hiệu Đức”,
đại diện mạnh mẽ bởi một số tập đoàn quan trọng nhất của nước này, bao gồm hãng
thể thao Adidas và hãng xe Volkswagen.
Trong
khi đó, sự xuất hiện của tập đoàn dầu khí Gazprom phản ánh việc các quốc gia
tài trợ ngày càng sử dụng nhiều như một công
cụ địa chính trị. Thật vậy, công ty khí đốt nhà nước của Nga gần
đây đã thiết lập mối quan hệ với
UEFA cùng các tổ chức khác để tạo
sức ảnh hưởng.
Bàn phản lưới nhà của châu Âu
Tương
tự, “Thương hiệu Trung Quốc” hiện là một cường quốc công nghiệp và chính trị lớn,
và là quê hương của 5 nhà tài trợ giải đấu lớn nhất của UEFA (Alipay, Antchain,
Hisense, TikTok và Vivo).
Doanh
nghiệp Mỹ cũng tiếp tục hiện diện ở giải đấu này, đại diện là hãng nước giải
khát Coca Cola và hãng thể thao IMG. Hoa Kỳ luôn luôn là quê hương của các
hoạt động tài trợ thể thao đương đại, và các doanh nghiệp của nước này tiếp tục
thu được giá trị thương mại đáng kể từ đó.
Trên
thực tế, những kẻ yếu thế trong cuộc cạnh tranh của các doanh nghiệp kiếm bộn
tiền này dường như là chính những người châu Âu. Đối với một sự kiện được
tổ chức ở các quốc gia bao gồm Anh, Ý, Tây Ban Nha và Romania, UEFA thu hút rất
ít nhà tài trợ của mình từ châu lục này. Thay vào đó, rõ ràng là các tổ chức
từ Trung Quốc và Hoa Kỳ có cả cơ bắp tài chính lẫn bộ não chiến thuật để thống
trị thành công giải đấu này.
Điều
này phản ánh xu
hướng toàn cầu rộng lớn hơn cho thấy sự hiện diện ngày càng giảm của
nền công nghiệp châu Âu. Các công ty châu Âu chiếm tỷ
lệ giảm trong sản lượng toàn cầu. Giá
trị vốn
hóa thị trường của các công ty châu Âu kém hơn các công ty Mỹ và nhanh chóng bị các công ty Trung Quốc
bắt kịp. Và những điểm nóng về công nghệ của thế giới được tìm thấy ở những
nơi như Thâm Quyến và Thung lũng Silicon, chứ không phải ở Châu Âu.
Cho
dù đội tuyển bóng đá từ Pháp, Bồ Đào Nha hay Thụy Sĩ nâng cúp vào tháng Bảy này
[ngày 12/07/2021, theo giờ Việt Nam - ND], chẳng có nghi ngờ gì rằng giải đấu
UEFA sẽ là một thắng lợi trên sân cho châu Âu.
Song
các lực lượng toàn cầu hóa, số hóa và thay đổi kinh tế-chính trị, được phản ánh
trong danh mục các nhà tài trợ của Euro, sẽ tiếp tục phát huy tác dụng lâu dài
sau khi tiếng còi mãn cuộc vang lên. Và nền công nghiệp châu Âu có thể phải
trả giá bằng việc nhanh chóng rút lui khỏi cuộc cạnh tranh công nghiệp toàn cầu.
Các từ khóa: Bóng đá, tài trợ của
công ty, Giải đấu
UEFA Euro
Giới thiệu tác giả
 |
| Simon Chadwick |
Giáo
sư Toàn cầu về Thể thao Á-Âu | Giám đốc Thể thao Á-Âu, EM Lyon
Tuyên bố công khai:
Simon Chadwick làm việc với UEFA về Chứng nhận về chương trình Quản lý Bóng đá.
 |
| Paul Widdop |
Giảng viên cao cấp về Kinh doanh thể thao, Đại học Leeds Beckett
Tuyên bố công khai:
Paul Widdop không làm việc, tư vấn, sở hữu cổ phần trong hoặc nhận tài trợ từ bất kỳ công ty hoặc tổ chức nào có thể hưởng lợi từ bài báo này và không tiết lộ bất kỳ mối liên hệ liên quan nào ngoài công việc học thuật của mình.
Nguyễn Việt Anh dịch
Nguồn: Euro 2020 – a football tournament where the big players come from China and the US, The Conversation, June 12, 2021.
